آیین نامه طرح‌ توسعه کارآفرینی‌ در دانشگاههای‌ کشور

آیین نامه طرح کاراد

طرح‌ توسعه کارآفرینی‌ در دانشگاههای‌ کشور «کاراد»

مقدمه:

به استناد مواد "48" و "21" قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که بر توسعه کارآفرینی تاکید شده است و در جهت اشاعه کارآفرینی به منظور افزایش کارآمدی دانشجویان و دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی از طریق تحول در برنامه‌ها و شیوه‌های آموزش در مقاطع مختلف و فراهم آوردن زمینة مشارکت هرچه بیشتر دانشگاهیان در توسعه کشور، آیین‌نامه طرح توسعه کارآفرینی در دانشگاه‌های کشور، که از این پس به اختصار "کاراد" نامیده می‌شود، تدوین و در کلیه دانشگاه‌های کشور به مورد اجراء گذاشته می‌شود.

بخش اول – ملاحظات عمومی

ماده(1)- تعاریف:

- وزارت: وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری

 - سازمان: سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران

 - دانشگاه: کلیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی و غیردولتی که با مجوز وزارت علوم،تحقیقات و فناوری تشکیل شده‌اند.

 - کارآفرینی: فرآیندی است که فرد کارآفرین با ایده‌های نو و خلاق و شناسایی فرصت‌های جدید و با بسیج منابع، مبادرت به ایجاد کسب و کار و شرکت های نو، سازمان‌های جدید و نوآور و رشد یابنده می‌کند که توأم با پذیرش مخاطره و پیامدهای احتمالی است و منجر به معرفی محصول، فرآیند و یا خدمت جدیدی به جامعه می‌شود.

 - کاراد: طرح توسعه کارآفرینی در دانشگاه‌های کشور

 - شورای مرکزی کارآفرینی: این شورا به منظور سیاستگذاری، هدایت، حمایت و نظارت بر اجرای بهینه طرح کاراد تشکیل و از این پس در این آیین‌نامه شورای مرکزی کاراد نامیده می‌شود.

 - دبیرخانه طرح کاراد: دبیرخانه طرح کاراد در سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران تشکیل می‌شود و کلیه امور ترویجی، آموزشی، پژوهشی و پیگیری مصوبات شورای مرکزی را برعهده دارد.

 - کمیته‌کارآفرینی دانشگاه: واحد سازمانی طرح "کاراد" است که در هر دانشگاه برای برنامه‌ریزی و انجام امور مطالعات، ترویج و آموزش کارآفرینی تشکیل می‌شود.

 - مرکز کارآفرینی دانشگاه: واحد اجرایی طرح "کاراد" در دانشگاه است که تحت نظر رئیس دانشگاه فعالیت می‌کند و مجری سیاست‌ها، برنامه‌ها و مصوبات کمیته کارآفرینی دانشگاه است.

ماده(2)- فلسفه، چشم‌انداز، مأموریت،‌اهداف، راهبردها و برنامه‌ها:

● فلسفة ایجاد طرح «کاراد» :

فلسفة برقراری طرح "کاراد"، مبتنی بر این باور است که کارآفرینی یک خصیصة منحصراً ذاتی نیست، بلکه از طریق آموزش‌هایی مناسب در زمینه‌های چگونگی حصول فراست و زیرکی در کسب و کار، مهارت‌های خاص، و تغییر نگرش و ایجاد انگیزه در افراد، می‌توان مبادرت به تربیت افراد کارآفرین کارآمد نمود.

● چشم انداز:

ایجاد ممتازترین مراکز کارآفرینی در دانشگاه‌های کشور به منظور ایجاد جامعه‌ای توسعه یافته و پویا، مرکب از افرادی دارای استقلال اقتصادی (متکی به خود) و با تحصیلات عالیه.

● مأموریت:

- تقویت و بارور کردن بنیة دانش در زمینة کارآفرینی و توسعه و ترویج فرهنگ آن از طریق پژوهش و تعلیم و تربیت کارآفرینان قابل در سطوح مؤسسات آموزش عالی و دانشگاه‌ها

 - انجام تمهیدات و هماهنگی‌های لازم برای ایجاد تسهیلات و امکانات به منظور توسعه مشاغل بیشتر توسط دانش‌آموختگان دانشگاهی در جهت کمک به شکوفایی اقتصادی و رفاه عمومی کشور

● اهداف :

به منظور حفظ پویایی در امر کارآفرینی، طرح کاراد اهدافی را در زمینه پژوهش، آموزش و ترویج کارآفرینی کشور به شرح زیر دنبال می‌کند:

 الف- تقویت و بارور کردن دانش کارآفرینی از طریق پژوهش و آموزش کارآفرینی در دانشگاه‌هاو مراکز آموزش عالی

 ب - ایجاد و توسعه کسب و کارهای اقتصادی، با توان رقابت بالا در سطح صنعت جهانی

● راهبردها :

به منظور توسعه کارآفرینی، طرح کاراد چهار رویکرد راهبردی زیر را برگزیده است:

 الف- ترویج روحیه و فرهنگ کارآفرینی و ارتقاء شناخت جامعه دانشگاهی به‌ویژه دانشجویان نسبت به کارآفرینی، کارآفرینان و نقش آنها در رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال و رفاه

 ب- ترغیب و جذب جامعه دانشگاهی به دوره های آموزش کارآفرینی

 ج- گسترش تحقیقات در خصوص کارآفرینان، پروژه های کارآفرینی، محیط و فضای کارآفرینی و سایر زمینه‌های مرتبط با توجه به شرایط و مقتضیات ایران

 د- کمک به کارآفرینان جدید و توسعه کارآفرینان موجود از طریق فراهم آوردن امکانات اولیه برای شروع کارآفرینی از قبیل معرفی به پارک‌ها و مراکز رشد علم و فناوری و مراکز حمایت از ایجاد و توسعه فناوری

بخش دوم – سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی

ماده (3)- به منظور سامان‌دهی و انسجام‌بخشی در امور سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و تقسیم کار مؤثر در امر کارآفرینی، شورای مرکزی کارآفرینی زیرنظر وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تشکیل می شود.

 3-1- ترکیب شورای مرکزی کارآفرینی:

 الف - وزیر علوم، تحقیقات و فناوری( رئیس شورا)

 ب - معاون وزیر و رئیس سازمان ( نایب رئیس شورا)

 ج - معاون آموزشی وزارت

 د - معاون پژوهشی وزارت

 هـ- معاونت ذیربط وزارت کار و امور اجتماعی یا نماینده تام‌الاختیار ایشان

 و- معاونت ذیربط وزارت تعاون یا نماینده تام‌الاختیار ایشان

 ز- معاونت ذیربط سازمان

 ح - رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات فناوری سازمان

 ط - رئیس دبیرخانه طرح کاراد( دبیرشورا)

 ی- 3 تا 5 نفر از اعضای هیأت علمی آشنا با موضوع کارآفرینی، برجستگان کارآفرین، دانشجو و دانش‌آموخته و پیشکسوتان کارآفرین تبصره1: با توجه به موضوع و در صورت نیاز، کارشناسان و نمایندگان سایر نهادها، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها، برای شرکت در جلسات شورا دعوت می‌شوند.

 تبصره2: اعضای موضوع بند "ی" به پیشنهاد نایب رییس شورا، تأیید وزیر و با حکم رییس سازمان به مدت 2 سال منصوب می‌شوند. تمدید حکم اعضا بلامانع است.

 3-2- وظایف و اختیارات شورای مرکزی کارآفرینی:

 الف – تعیین و اصلاح سیاست‌ها و راهبردهای طرح کاراد

 ب- بررسی نتایج حاصل از ارزیابی عملکرد طرح کاراد در دانشگاه ها

 ج- تصویب برنامه های کلان ارائه شده در مورد طرح کاراد

 د- بررسی راهکارهای توسعه طرح کاراد در سطح دانشگاه‌های کشور

 ه- بررسی موانع و محدودیت های قانونی، سیاسی، فرهنگی، اداری و مالی توسعه کارآفرینی و ارائه پیشنهادهای مناسب برای مراجع ذیصلاح

 و- بررسی و تصویب برنامه‌های مربوط به ایجاد هماهنگی بین مراکز کارآفرینی و مراکز رشد، پارک‌های علم و فنّاوری و نهادهای ذی‌ربط

 ز- تصویب بودجه سالانه طرح کاراد

 تبصره3: چگونگی تشکیل جلسات شورای مرکزی، حدّ نصاب تصمیم‌گیری‌ها و نحوه اداره جلسات براساس دستورالعمل داخلی شورای مرکزی مشخص می شود.

ماده (4)- دبیرخانه طرح کاراد:

به منظور پی‌گیری مصوبات شورای مرکزی و انجام کلیه امور مربوط به کارآفرینی در وزارت، دبیرخانه طرح کاراد در سازمان تشکیل می شود.

 4-1- وظایف و اختیارات دبیرخانه :

 دبیرخانه طرح کاراد متشکل از واحدهایی است که کلیه امور ترویجی، پژوهشی، آموزشی و پیگیری مصوبات شورای مرکزی طرح کاراد را به شرح زیر برعهده دارد:

 الف) ابلاغ مصوبات شورای مرکزی به دانشگاه‌ها و نهادهای ذیربط

 ب) پیگیری برای تقویت مراکز کارآفرینی موجود و ایجاد مراکز کارآفرینی در دانشگاه‌هایی که فاقد این مرکز هستند.

 ج) ایجاد هماهنگی بین کمیته‌های کارآفرینی دانشگاه‌ها در زمینه فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و ترویجی در سطح دانشگاه‌های کشور

 د) هماهنگی با دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی در زمینه طرح کاراد

 هـ) نظارت و ارزشیابی مستمر بر وظایف و عملکرد کمیته‌های کارآفرینی دانشگاه‌ها

 و) برنامه‌ریزی برای برگزاری میزگردها و سخنرانی‌های علمی- تخصصی، سمینارها و همایش سالانه کارآفرینی

 ز) انجام مطالعات و برنامه‌ریزی برای اجرای طرح کاراد در دانشگاه‌ها

 ح) انجام مطالعات و طراحی ساختار سازمانی و سیستم‌های نظارت و ارزشیابی کمیته‌های کارآفرینی در سطح دانشگاه‌ها

 ط) انجام مطالعات در زمینه موانع و محدودیت‌های حقوقی، قانونی، فرهنگی، سیاسی، اداری و مالی توسعه کارآفرینی و ارائه پیشنهاد به شورای مرکزی

 ی) بررسی علمی طرح‌ها و برنامه‌های کلان ترویجی، آموزشی و پژوهشی طرح کاراد

 ک) بررسی و تعیین بودجه سالانة طرح کاراد و ارائه آن به شورای مرکزی برای تصویب نهایی

 ل) پیشنهاد اصلاحات لازم در طرح‌ها و برنامه‌های مرتبط و ارائه آن به شورای مرکزی برای تصویب

 م) ارزیابی و تجزیه و تحلیل گزارش‌ها، اطلاعات و پیشنهادهای رسیده و اطلاع‌رسانی فعالیت‌های انجام گرفته از روند اجرای طرح کاراد به طرق مختلف

4-2- تشکیلات دبیرخانه

 الف : رئیس دبیرخانه با پیشنهاد رئیس سازمان، تایید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و حکم رئیس سازمان برای مدت سه سال منصوب می‌شود. انتصاب مجدد رئیس دبیرخانه بلامانع است. سایر اعضای دبیرخانه با پیشنهاد رئیس دبیرخانه و موافقت رئیس سازمان منصوب می‌شوند.

 ب : تشکیلات مورد نیاز دبیرخانه پس از تصویب شورای مرکزی در سازمان ایجاد می‌شود و اعتبارات مورد نیاز آن در بودجة سالانة سازمان پیش‌بینی می‌شود.

بخش سوم – سازمان‌دهی کارآفرینی در دانشگاه

به منظور اجرای برنامه‌های آموزشی، پژوهشی و اشاعه فرهنگ کارآفرینی در دانشگاه‌های کشور، کمیته کارآفرینی و مرکزکارآفرینی به شرح مواد 5 و 6 در دانشگاه‌های مجری تشکیل می‌شود.

ماده(5)- ترکیب و وظایف کمیته کارآفرینی دانشگاه:

 5-1- ترکیب کمیته کارآفرینی:

 الف- رئیس دانشگاه به عنوان رئیس کمیته (رئیس دانشگاه می‌تواند این مسئولیت را به یکی از معاونان ذیربط خویش تفویض نماید)

 ب - معاون آموزشی دانشگاه

 ج - معاون پژوهشی دانشگاه

 د - یک تا سه عضو هیات علمی یا صاحب‌نظر در زمینه کارآفرینی از داخل یا خارج دانشگاه

 هـ - رئیس مرکز کارآفرینی دانشگاه به عنوان دبیر کمیته کارآفرینی (رئیس مرکز کارآفرینی با حکم رئیس دانشگاه منصوب می‌شود.)

 تبصره 4: با نظر رئیس دانشگاه، سایر معاونان نیز می‌توانند عضو کمیته باشند.

 تبصره 5: با توجه به موضوع و شرایط خاص هر دانشگاه می‌توان از سایر افراد ذیربط از داخل یا خارج دانشگاه به شرح ذیل دعوت به عمل آورد:

 الف- رؤسای پارک‌ها و مراکز رشد علم و فنّاوری

 ب- نمایندگان انجمن‌های علمی و دانشجویی، جهاد دانشگاهی و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها

 ج- دبیر انجمن دانش‌آموختگان

 د- مدیر دفتر ارتباط با صنعت

 ح- برجستگان کارآفرین دانشجو و دانش آموخته و پیشکسوتان کارآفرین

5-2- وظایف و اختیارات کمیته کارآفرینی دانشگاه:

 الف- تدوین آیین‌نامه داخلی کمیته و مرکز کارآفرینی دانشگاه

 ب- کمک به ساماندهی مرکز کارآفرینی

 ج- حمایت، هدایت و نظارت بر مرکز کارآفرینی دانشگاه

 د- تدوین برنامه سالانه طرح "کاراد" در دانشگاه به همراه زمان‌بندی و بودجه مورد نیاز

 هـ- تصویب، نظارت و پی‌گیری طرح‌های پژوهشی، آموزشی و ترویجی آموزش ‌و پرورش کارآفرینان

 و- همکاری و برنامه ریزی برای تربیت مربیان و استادان آموزش‌های کارآفرینی

 ز- کمک به ایجاد مراکزرشد در دانشگاه

 ح- معرفی کارآفرینان برگزیده سال دانشگاه به دبیرخانه طرح کاراد

 ط- نظارت بر اجرای مصوبات شورای مرکزی کارآفرینی

 ی – تأمین ابزارها و امکانات مختلف برای اجرای هرچه بهتر طرح کاراد

 ک- ارائه طرح‌های اولیه در زمینه فعالیت‌های ترویجی، آموزشی و پژوهشی به دبیرخانه طرح‌کاراد

 ل- تهیه و تدوین بودجه پیشنهادی طرح کاراد در دانشگاه و ارائه به دبیرخانه طرح به منظور بررسی و سیر مراحل تصویب نهایی.

 م- ارزیابی عملکرد مرکز کارآفرینی و تأیید گزارش‌های سالانه عملکرد اداری و مالی پیشرفت طرح در دانشگاه و ارسال آن به دبیرخانه طرح کاراد

 ن- ارتباط مستمر با دبیرخانه طرح کاراد و ارائه گزارش فعالیت‌های انجام گرفته طرح کاراد در دانشگاه حداقل هر چهارماه یک‌بار

ماده (6)- ساختار و وظایف مرکز کارآفرینی دانشگاه:

 مرکز کارآفرینی واحد اجرایی طرح "کاراد" در دانشگاه است که تحت نظر رئیس دانشگاه فعالیت می کند و مجری سیاست‌ها، برنامه‌ها و مصوبات کمیته کارآفرینی است.

 6-1- ساختار مرکز کارآفرینی: رئیس مرکز کارآفرینی دانشگاه، دبیر کمیته کارآفرینی است که با حکم رئیس دانشگاه منصوب می شود. اعضا و همکاران مرکز کارآفرینی دانشگاه، شامل تعدادی از اساتید، دانشجویان، دانش‌آموختگان و مدیر ارتباط با صنعت دانشگاه و نیز کارآفرینان خارج از دانشگاه است که با نظر کمیته کارآفرینی تعیین می‌شوند.

 6-2- وظایف و اختیارات مرکز کارآفرینی:

 الف ـ انجام کلیه امور اداری و مالی مربوط به طرح "کاراد" در دانشگاه

 ب- برگزاری کلاس‌ها، سمینارها و کارگاه‌های آموزشی و تخصصی

 ج- تهیه برنامه‌های ترویجی، آموزشی و پژوهشی طرح کاراد با همکاری و همفکری اعضای هیات علمی و صاحب‌نظران آشنا با موضوع کارآفرینی و ارائه به کمیته کارآفرینی برای تصویب

 د- اجرای کلیه مصوبات کمیته کارآفرینی دانشگاه

 ه- شناسایی و معرفی کارآفرینان برگزیده سال دانشگاه به کمیته کارآفرینی

 و- مدیریت و پی‌گیری طرح‌های مطالعاتی و پژوهشی مصوب کمیته کارآفرینی در مرکز یا خارج از آن برای اجراء

 تبصره 6: به منظور تسهیل و تسریع در نیل به اجرای برنامه‌های طرح "کاراد"، رئیس دانشگاه می‌تواند اختیار تشخیص، تعهد و تسجیل هزینه‌های مربوط به اعتبارات طرح "کاراد" را به رئیس مرکز کارآفرینی دانشگاه تفویض نماید.

بخش چهارم – منابع مالی

ماده(7)- اعتبارات:

 به منظور اجرای طرح کاراد، کمیته کارآفرینی هر دانشگاه پس از تدوین طرح ترویجی، آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه ذیربط, بودجه پیشنهادی سالانه طرح در دانشگاه را براساس منابع مالی زیر تدوین و به رئیس دانشگاه و نیز به دبیرخانه طرح کاراد ارائه می نماید.

 اعتبارات مورد نیاز طرح کاراد در دانشگاه‌ها از محل های زیر تأمین می‌شود:

 1- اعتبارات ذیربط دانشگاه

 2- کمک‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

 3- درآمدهای ناشی از فعالیت‌های خدمات علمی و فنی و نیز خدمات ارائه شده به پارک‌ها و مراکز رشد علم و فناوری دانشگاه

 4- ردیف‌های متمرکز در وزارتخانه‌های مرتبط با امور کارآفرینی

 5- کمک‌های اشخاص حقیقی و حقوقی

 دبیرخانه طرح کاراد پس از اخذ بودجه پیشنهادی دانشگاه‌های مجری و هم چنین تدوین بودجه سالانه دبیرخانه، اعتبار سالانه طرح را برای تصویب نهایی به شورای مرکزی ارسال می‌دارد.

 شورای مرکزی پس از تعیین اعتبار سالانه دانشگاه‌های مجری و دبیرخانه طرح کاراد، بودجه نهایی را از طریق سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ارائه می‌کند تا با مبادله موافقت‌نامه بین سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و هر یک از دانشگاه‌های مجری طرح و سازمان (بابت بودجه سالانه دبیرخانه طرح) ، به مصرف هزینه‌های مربوط برسد.

 این آیین‌نامه که در 7 ماده و 6 تبصره تدوین و در تاریخ - 8/6/85- به تصویب وزیر علوم، تحقیقات و فناوری رسیده است، جایگزین آیین‌نامه قبلی می‌شود و برای سه سال معتبر بوده و قابل اصلاح و تمدید است.

منتشر شده در یکشنبه, 02 مهر 1391 05:15